Powrót do aktywności po operacji stawu biodrowego lub kolanowego – jak to zrobić bezpiecznie?

Zabieg wszczepienia endoprotezy stawu biodrowego lub kolanowego to często przełomowy moment w leczeniu przewlekłego bólu i ograniczeń ruchowych. Sam proces chirurgiczny to jednak dopiero początek. Rzeczywista poprawa funkcjonowania następuje dopiero wtedy, gdy rekonwalescencja zostanie przeprowadzona świadomie, z uwzględnieniem realnych możliwości pacjenta.

Powrót do aktywności po operacji stawu biodrowego lub kolanowego – jak to zrobić bezpiecznie?

Pierwsze tygodnie po zabiegu – stabilizacja i ochrona

W okresie tuż po operacji organizm wymaga odpoczynku i regeneracji. Operowana kończyna nie powinna być przeciążana, ale potrzebuje aktywności, by zapobiec zastojom i osłabieniu mięśni. Ruch musi być kontrolowany, bez gwałtownych zmian pozycji. Pomoc opiekuna polega przede wszystkim na zapewnieniu bezpiecznego otoczenia i wsparciu przy codziennych czynnościach – wstawaniu, higienie, ubieraniu się. Zaleca się eliminację przeszkód z podłogi, zastosowanie poręczy w łazience, unikanie niskich siedzisk i zadbanie o odpowiednie obuwie. Wczesne wdrożenie ćwiczeń oddechowych i prostych aktywności w łóżku wpływa korzystnie na krążenie i przyspiesza powrót do formy.

Rehabilitacja – od odbudowy ruchu po naukę samodzielności

Proces usprawniania po zabiegu powinien być rozpisany etapami. Początkowo rehabilitacja koncentruje się na uruchomieniu operowanego stawu, zwiększaniu zakresu ruchu i nauce bezpiecznego poruszania się. Ćwiczenia prowadzi się ostrożnie, z poszanowaniem aktualnego stanu zdrowia i tempa regeneracji. Z czasem do programu wprowadza się zadania funkcjonalne – wstawanie z krzesła, chodzenie po płaskiej nawierzchni, utrzymanie równowagi w ruchu. Równie istotne są ćwiczenia wzmacniające, zwłaszcza w obrębie mięśni pośladkowych, ud i tułowia. To one odpowiadają za stabilność ciała i możliwość swobodnego poruszania się po zakończeniu rehabilitacji.

Bezpieczny ruch – technika ważniejsza niż siła

Powrót do aktywności nie oznacza natychmiastowej sprawności. Podczas chodzenia, siadania czy wstawania należy stosować techniki, które chronią staw przed przeciążeniem. Ruchy powinny być płynne, wykonywane bez pośpiechu, z pomocą kul lub balkonika, jeśli są zalecone. Dobrze prowadzona rehabilitacja obejmuje również naukę wzorców ruchowych – czyli sposobów, w jakie ciało powinno się poruszać, by unikać kompensacji i błędnych nawyków. Zastosowanie niewielkiego oporu, stabilizacji zewnętrznej oraz ćwiczeń równowagi wspiera odbudowę kontroli nad ciałem i zmniejsza ryzyko nawrotu bólu.

Znaczenie codziennych czynności i aktywności

Codzienność jest najlepszym testem efektów rehabilitacji. Pacjenci, którzy włączają ćwiczenia do swojego rytmu dnia, utrzymują sprawność znacznie dłużej. Wystarczą systematyczne spacery, kilka prostych ćwiczeń w pozycji siedzącej, unoszenie nóg, izometria mięśni ud i pośladków, a także oddechowe techniki wspomagające relaksację i koncentrację. Aktywność nie musi być intensywna, ale powinna być powtarzalna. Lepsze efekty przynosi regularność niż jednorazowy wysiłek. Warto unikać długiego siedzenia i planować krótkie okresy ruchu kilka razy dziennie.

Wsparcie opiekuna – współpraca, nie kontrola

Powrót do sprawności to proces, który często wymaga obecności drugiej osoby. Opiekun odgrywa ważną rolę – nie tylko jako pomoc w czynnościach dnia codziennego, ale także jako towarzysz procesu zdrowienia. Motywacja, cierpliwość i uważność to cechy, które wpływają na powodzenie terapii. Ważne, aby wsparcie nie przyjmowało formy wyręczania. Osoba po operacji potrzebuje przestrzeni do samodzielnych prób i poczucia wpływu na własną kondycję. Zamiast wykonywać czynności za nią, warto ułatwiać ich wykonanie – np. poprzez organizację przestrzeni, dostosowanie mebli, użycie odpowiednich pomocy ortopedycznych.

Profesjonalna rehabilitacja i bezpieczne warunki powrotu do sprawności – wsparcie Centrum Good Life

W procesie rekonwalescencji po operacjach ortopedycznych ogromne znaczenie ma dostęp do kompleksowej opieki, dostosowanej do potrzeb osób starszych i osób z ograniczoną mobilnością. W Centrum Terapeutycznym Seniora Good Life oferowane są zajęcia usprawniające obejmujące gimnastykę leczniczą, terapię ruchem oraz ćwiczenia wzmacniające prowadzone pod okiem wykwalifikowanych specjalistów. Bezpieczna, komfortowa przestrzeń oraz możliwość rehabilitacji w pozycji siedzącej – również w komorze hiperbarycznej – sprawiają, że osoby po zabiegach mogą kontynuować powrót do sprawności w warunkach dopasowanych do ich możliwości. Centrum jest w pełni przystosowane dla osób poruszających się na wózkach, a indywidualne podejście do każdego pacjenta pozwala budować plan usprawniania w tempie zgodnym z potrzebami organizmu.

Więcej na naszym blogu